İçindekiler:
- Scrum Nedir?
- Scrum ve UX Tasarımı Bir Arada
- Scrum ile Çalışan UX Tasarımcısına Düşen Görevler
- Scrum ile Tasarımda UX Tasarımcılarına Düşen Liderlik Görevleri
- Yapay Zeka Scrum Tasarımı Hakkında Konuşuyor
Scrum Nedir?
Scrum nedir? Sorusu ile en yakından ilgilenen kişiler, bu içerikte seslendiğim UX Tasarımcıları değil. Scrum Master içeriğinde de yakından ilgilendiğimiz bu teknikler bütünü, Agile, ya da Türkçesiyle Çevik metodoloji diye adlandırılan felsefenin getirdiği bir ürün yönetim kolaylığıdır. Scrum, ürün geliştirme süreçlerini yönetmek için kullanılırken, “Sprint” denilen kısa zaman aralıklarında tanımlanmış iş tamamlama sürelerine riayet etmeyi temeline alır.
Scrum ve UX Tasarımı Bir Arada
UX Tasarımı;
- neden,
- nezaman,
- nerede
- nasıl
geliştirme ekibi ve Scrum süreçlerine dahil oluyor?
- Neden?: Birinci neden geliştirme süreçlerinde kullanıcı odaklılığı pekiştirmekken, ikinci süreçte de tasarımların yazılıma teslimini daha senkron kılmaktır.
- Ne zaman?: UX tasarımı Sprint planlamasından önce başlar ve tüm süreç boyu devam eder.
- Nerede?: UX tasarımcıları ve geliştirme ekibi günlük Sprint planlama toplantılarında beraber yer alır.
- Nasıl?: Tasarımcıların iteratif süreçlere katılımı ile tasarım-geliştirme birlikte yürür.
Ancak bu iki bakış açısı bir araya gelirken, beraberinde benzerlikten çok farklarını getiriyor. Bu farkları da tablolayacak olursak;
Scrum ile Çalışan UX Tasarımcısına Düşen Görevler
Geliştirme süreçlerinde kullanıcı odaklılığından feragat etmemek ve UX ve IT ekiplerini birbirine yakınlaştırmak, bu projenin odağında. Ancak bu iki konuda pozitif veriler elde etmek için, iki takımın da üzerine düşenler var. Peki UX tasarımcısına bu düzende düşenler neler?
Scrum ile Rutin UX Tasarımı
Scrum kavramı işin içine girmedikçe, beklenen düzende tasarımcılar her şeyi tamamlar ve geliştirme ekibine temsil eder. Uzun tasarım süreci, uzun bir yazılım süreci birbiriyle kesişmeden, ayrı saflarda devam eder. Ancak Scrum ile birlikte;
- UX tasarımcısı işe herkesten önce başlar ve süreç boyu bir adım önden ilerler.
- Tasarımcı, görevi IT departmanına teslim eder ve sıradaki görevine geçer.
- Bu esnada yazılım ekibinin sıkıştığı yerler olduğu noktada tasarımcı geriye dönük düzenlemeler yapar.
UX tasarımcıları da, Scrum ile çalışan geliştiriciler gibi iteratif, yani tekrarlı süreçlere alışmalıdır. Daha iyiye, sürekli ulaşma mottosu taşıyan Scrum yöntemi revizeler üzerine kurulu olduğu gibi, UX tasarımcıları da ileriye, geri çizgiler ve daireler çizerek bu akışa dahil olur.

Ayrıca Scrum ile çalışan UX tasarımcılarının sık sık tekrarlayan görevleri ise;
- Backlog Refinement: UX tasarımcıları, kullanıcı hikayelerini Backlog'a ekleyerek veya mevcut olanları gözden geçirerek geliştirme ekibiyle uyum sağlar.
- Sprint Planning: UX işleri de geliştirme çalışmaları gibi Sprint planlamasına dahil edilir ve iş yükü tahmin edilir.
- Daily Scrum: Tasarımcılar, günlük 15 dakikalık toplantılarda tasarım güncellemelerini paylaşır, geri bildirim ister ve engelleri tartışır.
- Sprint Review: Tasarımcılar, geliştirme ekibiyle birlikte çalışmalarını sunar ve kullanıcı araştırma bulgularını paylaşarak ürün geliştirmesine katkıda bulunur.
- Retrospective: Tasarımcılar, Sprint boyunca yaşanan süreçleri değerlendirir ve ekip verimliliğini artıracak iyileştirme önerileri sunar.
şeklinde listelenebilir.
Scrum ile Tasarımda UX Tasarımcılarına Düşen Liderlik Görevleri
Scrum ile tasarım yapmanın tek zorluğu, iteratif geliştirme süreçlerine ayak uydurmaktan daha fazlası. Kendi başına tasarım yapanlar, tasarım ekibi üyesi ya da yöneticisi olanlar için yapılacaklar için asıl meydan okuma, liderlik ve yönlendirme noktasında gerekiyor. Çünkü tasarım ve yazılım ekipleri farklı metotlarla, iş teslim süreçleriyle ve odaklarla çalışıyor. En önemlisi, farklı iki pencereden ürüne bakıyor. Burada tasarımcıya düşen ise, kendi yapılacaklar listesine düşenleri en iyi şekilde verebilmek adına süreçte en iyi iletişimi kurmak ve ekibi yönlendirmek. Peki bu süreçte UX tasarımcısı tam olarak nelerle karşılaşacak, neler yapacak?
Taviz Vermek
İşe taviz vermeyle başlayalım. Elbette her tasarımcı en iyi çıktı için çalışır. Ancak geliştirme ve tasarımın birlikte yürüdüğü bu ortaklıkta, herkes taviz vermeli. Bu tavizi gerek ürün sahibi ya da ürün yöneticisi, gerek IT yöneticisi, gerek de tasarımcı vermelidir. Ancak, bu tavizlere en ekonomik şekilde karar verilmelidir. İlk başta vurgulayıp, hızlıca geçmek istediğim bu taviz konusu, her tasarımcının buna hazır olup, akıllıca yürütmesi üzerine.
Doğru Proje Yönetimi Araçları
Doğru proje yönetimi aracının bu süreçte hem tasarıma hem de yazılıma çok faydası olacaktır. Bu proje yönetim aracını doğru şekilde kullanan UX tasarımcısı ise, ekiplerin birbirine paralel çalışmasını mümkün kılabilir. Özellikle de tek bir görev açmak ve bu görece hem geliştirme, hem de tasarımı atamak ekip içindeki herkesin birbirinden haberdar olmasını ve Sprint hedeflerine hizalamasını sağlar.
Tasarım Hedeflerini Tanımlamaktan Yorulmayın
Tasarım ve tasarımcı hedeflerini tanımlamak Scrum Design konusunda en büyük zorluklardan belki de ilki. Çünkü yaratıcılık, uzun süreli çıktılar ve kullanıcı odaklılık gibi konular tasarımcıyı çok daha yakından ilgilendirirken, yazılım ekibinin asıl önceliği değil. Bu yüzden yazılım ekibinin tasarımcının hedefleri benimsemesini beklemek de kolay değil. Ortadan bu sorunu kaldırıp tasarım ve yazılımı ideale hizalama konusunda gerekli açıklamaları en açık ve anlaşılır şekilde yapıp, beklentileri ilk safhada sağlamak herkes için daha üretken bir çalışma düzlemi yaratacaktır. Bunun için “Design Reviews”, yani tasarım incelemesi toplantıları düzenleyerek muhtemel engeller ve tasarımın olurunu, olmazını tartışabilirsiniz.

Yapay Zeka Scrum Tasarımı Hakkında Konuşuyor
Scrum ile UX tasarımı birleştirildiğinde iki ana süreç öne çıkar: UX Analizi ve Sürekli UX.
- UX Analizi: Sprint öncesi planlama aşamasında yapılır ve kullanıcı araştırması, problem tanımı, fikir üretme, prototip oluşturma ve doğrulama adımlarını içerir. Bu süreç, ürünün kullanıcı ihtiyaçlarına uygun olarak şekillenmesini sağlar.
- Sürekli UX: Sprint sırasında uygulanır ve tasarımın adım adım ilerlemesini sağlar. Tasarımcılar, Sprint Backlog’undan gelen öncelikli özellikler üzerinde çalışır, geliştiricilerle iş birliği yaparak UI tasarımlarını oluşturur ve kullanıcı geri bildirimleriyle tasarımlarını iyileştirir.
Bu süreç, sürekli geri bildirim ve iterasyonlarla daha kullanıcı odaklı ürün geliştirmeye yardımcı olur. Bu sayede, Scrum ile UX entegrasyonu, hem hızlı teslimat süreçlerini destekler hem de kullanıcı deneyimini iyileştirerek daha başarılı ürünler ortaya çıkarılmasını sağlar.