Ürün Tasarımı Süreci: 7 Adımda Product Design Nasıl Yapılır?

Güncellenme Tarihi:
27.1.2025
Ürün Tasarımı Süreci: 7 Adımda Product Design Nasıl Yapılır?

Ürün ve kullanıcı fayda üzerinde bir araya gelirken, ürünü kullanılabilir, faydayı deneyimlenebilir kılan yegane araç ise tasarımdır. Ürün tasarımı, her ne kadar UX ve UI ilkelerini barındırsa da, ürünün fikir aşamasında başlar ve canlı sonrasında da görevinin başında olur. Bu içerikte ürün tasarımı sürecine daha yakından bakıp, 7 büyük adımda çıktı almaya odaklanıyoruz.

İçindekiler:

  1. Ürün Tasarımı (Product Design) Nedir?
  2. Tasarım Odaklı Düşünme: Ürün Tasarımının Ön Koşulu
  3. 7 Adımda Ürün Tasarımı
  4. Ürün Vizyonunu, Stratejisini ve Değerini Tanımlamak
  5. Ürün Araştırması
  6. Kullanıcı Analizi
  7. Fikirleştirme
  8. Tasarım
  9. Test ve Validasyon
  10. Lansman Sonrası İşler
  11. Yapay Zeka Ürün Tasarımı Süreci Üzerine Konuşuyor

Ürün Tasarımı (Product Design) Nedir?

Yeni ürünleri müşteriler ile buluşturmak için keşif aşamasından teslimat aşamasına kadar sistematik bir şekilde hayat etme, yaratma, test ve itere etme ile tasarım çıktısı alma disiplinine ürün tasarımı denir. Kullanıcıya en iyi deneyimi sunmak ve peşi sıra bir fayda sağlamak için ürünün tasarlanmasında görüntü, fonksiyon ve kalite kaygıları bu sürecin temel elementleridir. Ürün tasarımının UX/UI tasarımından farkına bir kez daha bakarsak, ürün geliştirme döngüsünde tasarımın dahiliyetini görmüş oluruz. UX/UI tasarımı ürün geliştirmede bir durakken, ürün tasarımı sürecin başından, yani pazar fırsatlarını tanımlamaktan; sonuna kadar en iyi görselliği, fonksiyonu ve maliyeti sağlamak için kurmaylık yapar. Tasarım becerilerini bir üst noktaya taşımak, ürün geliştirme süreçlerinde yer almak için Uygulamalı Product Design eğitimine şimdiden göz atabilirsin!

Tasarım Odaklı Düşünme: Ürün Tasarımının Ön Koşulu

Ürün tasarımı için ekranın başına geçmeden önce, doğru bir bakış açısı edinmeliyiz. Elbette bu bakış açısı da tasarım odaklı düşünme oluyor. Ürünün keşif aşamasında sormamız gereken soruları sorabilmek, doğru yanıt bulup, bu ipuçlarını doğru şekilde uygulamak adına merkeze insanı koyarak başlıyoruz işe. Daha sonra her bir ürün fikrinin, kullanıcıya gerçekten bir fayda sağlayıp sağlamadığını test ederken başvurduğumuz araç ise empati oluyor. Ancak, tasarım odaklı düşünmenin doğru çözümlerle kullanıcıya ulaşması için, business thinking, yani iş odaklı düşünme ile uyum sağlaması da gerekiyor. Bu uyumu sağlamak için de ünlü 5 adımlı tasarım odaklı düşünme çerçevesinden yardım alabiliriz.

7 Adımda Ürün Tasarımı

  1. Ürün Vizyonunu, Stratejisini ve Değerini Tanımlamak
  2. Ürün Araştırması
  3. Kullanıcı Analizi
  4. Fikirleştirme
  5. Tasarım
  6. Test ve Validasyon
  7. Lansman Sonrası İşler

Ürün Vizyonunu, Stratejisini ve Değerini Tanımlamak

Ürün tasarımı, ortada henüz ürün yokken başlar. Ürün vizyonu, uzun süreli ürün ve iş hedeflerini belirtirken, bir varış noktası değil, ufuk çizgisi tanımlar. Bir ürünün vizyonu, en soyut şekildeki varoluş formu ve amacıdır. Ürün stratejisi ise, bu amaca erişmek için hangi uygulamaların sıralı bir şekilde hayata geçeceğini belirten bir plandır. Örneğin, “sağlıklı yaşam seçimleri için anlık rehberlik sağlamak” bir mobil fitness uygulamasının vizyonuyken, lokalizasyon özellikleri ile kullanıcıların muhtemel öğün tercihleri, yemeklerin kalorileri ve yeme alışkanlıklarının tanımlanması ise bir ürün stratejisidir. Product designer olmak isteyenler ise bu vizyonu ve stratejiyi mümkün olduğunca iyi anlamalı ve tüm tasarım hamlelerini bu eksende gerçekleştirmelidir.

Değer Önerisi Tanımlamak: Tersine Çalışma Tekniği

Açıklama Detay
Teknik Working Backwards (Tersine Çalışma)
Amaç Ürün vizyonuna netlik ve tanım kazandırmak
Uygulama Şekli Hedef kullanıcılar belirlenir ve bu kullanıcılara sunulacak minimum gereksinimler tanımlanana kadar geriye doğru çalışılır.
Yeni Ürün Geliştirme Gelecekteki ürün duyurusunu temsil eden bir basın bülteni yazılır. Bu bültende ürünün ne yaptığı ve neden var olduğu basitçe açıklanır.
Faydalı İpuçları Basın bülteni, müşteri sorunlarına odaklanmalı ve ürünün sağladığı değeri vurgulamalıdır.
Kullanıcı Geri Bildirimi Taslak basın bülteni hedef kullanıcılara okutulmalı; belirtilen faydalar ilgi çekici değilse ürün vizyonu revize edilmelidir.
Öz Tutun Basın bülteni ürün spesifikasyonu değildir ve bir sayfadan uzun olmamalıdır.
Vizyonu Paylaş Tüm ekip üyelerinin aynı vizyonu paylaşması sağlanmalıdır.
Yol Gösterici Kullanım Geliştirme sürecinde belirsizlik yaşandığında basın bülteni referans alınarak yönlendirme yapılabilir.

Başarı Kriterlerini Belirle

Bu ürünün başarılı olduğunu, yani kullanıcılar tarafından sevilip kullanılacağını, gösterecek olan kriterler nelerdir? Bu kriterleri KPI ve metrikler formatında belirleyerek işe başlamak, karşılaşılan sorunları erken dönemde fark edip doğru hamlelerle ortadan kaldırmak için yolumuza ışık tutacaktır.

Ürün Araştırması

Kullanıcı Araştırmaları

Kullanıcılar olmaksızın, ürün yalnızca bir portfolyodan, prototipten ibarettir. Bu yüzden kullanıcıyı tanımak, anlamak ve tanımlamak, en büyük görevlerdendir. Bu amaç için iki temel araştırma yönteminden biri kullanıcı görüşmeleri, diğeriyse çevrimiçi anketlerdir. Kullanıcı görüşmeleri, ideal olarak vücut dilini ve sözlü ipuçlarını gözlemlemek için şahsen yapılan, 30-60 dakika süren birebir görüşmeleri içerir. Çevrimiçi anketler, doğrudan etkileşimden yoksun olsa da, daha fazla katılımcıya ulaşması avantajına sahiptir. Bu anketler kapalı ve açık uçlu sorular aracılığıyla hem nicel hem de nitel veriler toplayabilir. Kısacası her iki yöntem de kullanıcı ihtiyaçlarını, davranışlarını ve duygularını anlayarak daha daha iyi bir ürünü, daha iyi tasarlamak için ihtiyaç duyduğumuz bilgileri taşır.

Pazar Araştırması

Teknik Pazar Araştırması (Market Research)
Amaç Rekabet avantajı sağlayacak bir çözüm tasarlamak
Uygulama Şekli Mevcut ürünleri ve performanslarını analiz ederek rakiplerin güçlü ve zayıf yönlerini anlamak
Rekabet Analizi Rakip ürünlerin kapsamlı analizi ve sonuçların karşılaştırılabilir bir formatta sunulması
Rakip Türleri Doğrudan Rakipler: Değer teklifinizle doğrudan rekabet edenler
Dolaylı Rakipler: Aynı müşteri kitlesini hedefleyen, ancak farklı teklif sunanlar
Analiz Yaklaşımı Hem doğrudan hem de dolaylı rakipleri incelemek ve en az üçer tanesini belirlemek
Matris Kullanımı Tüm rakipleri ve kıyaslama kriterlerini içeren bir matriste verileri toplamak
Faydalı İpuçları Erken Başlayın: Kullanıcı ve paydaş görüşmeleri sırasında bahsedilen rakiplerin isimlerini bir tabloya not ederek sürecin başından itibaren rakipleri listeleyin.
Bulut Tabanlı Araçlar: Google Spreadsheet gibi paylaşılabilir araçlar kullanarak verilerin güncel kalmasını ve herkesin erişimini sağlayın.

Kullanıcı Analizi

Persona

  • Temsil ettiği kullanıcı türlerinin davranışlarını, ihtiyaçlarını ve motivasyonlarını vurgulayan kurgusal karakterlerdir.
  • UX tasarımcıları, kullanıcı gruplarını ürün araştırma sonuçlarına dayanarak belirler ve bu grupları temsil eden personas oluşturur.
  • Kullanıcıların belirli bağlamlardaki hedeflerini anlamak için kullanılır ve özellikle fikir üretme aşamasında faydalıdır.
  • İpuçları:
    • Personayı gerçek verilere dayandırın. Araştırma sonuçlarına dayanmayan ayrıntılar eklemekten kaçının.
    • Araştırma katılımcılarının veya tanıdığınız kişilerin adlarını veya detaylarını kullanmayın; bu, objektifliği etkileyebilir.

Empati Haritası

  • Kullanıcı hakkında bilinenleri görselleştiren bir araçtır.
  • Kullanıcı ihtiyaçlarının ve isteklerinin arkasındaki nedenleri anlamaya yardımcı olur.
  • Ürün odaklı düşünceden, kullanıcı odaklı düşünceye geçiş yapmayı sağlar.
  • Kullanıcı hakkında şunları ifade eder: "Ne söyler, ne düşünür, ne yapar, ne hisseder."
  • İpucu:
    • Empati haritasını bir poster haline getirerek ofisin farklı yerlerine asın. Bu, kullanıcı odaklı düşünmenin ekip üyeleri arasında sürekli hatırlanmasını sağlar.

Fikirleştirme (Ideation)

Bu aşamada ekip ruhu kendini her zamankinden daha çok gösterir. Ürüne dair pek çok fikrin ortaya atılıp yaratıcı çözüm önerilerinin peşi sıra geldiği bu aşamanın ikinci ayağı ise, fikirlerin geçerliliğini tespit etmektir. Bununla ilgili pek çok uygulama ise bizim katılımımızı bekliyor:

User Journey Mapping - Kullanıcı Yolculuğu Haritalama

Kullanıcı yolculuğu, en temelde, kullanıcı adımlarının ve eylemlerinin zaman çizgisi üzerinde görselleştirilmesidir. Böylece kullanıcının başından geçen süreçler daha kolay anlaşılır hale gelir, tüm ekip de aynı sayfada buluşabilir. Ayrıca kullanıcının başından geçen olumsuz deneyimler, sürtünmeler ya da acı noktalarını da saptamak için bu yöntem oldukça kolaylık sağlıyor. Basit bir kullanıcı yolculuğu, ürün veya hizmet birden fazla yol sunsa da, bir kullanıcı bir hedef, bir senaryo ve bir yol izler. Öte yandan karmaşık bir kullanıcı yolculuğu ise, aynı akışta farklı kullanıcıların yollarını yansıtır; farklı zaman dilimlerinde ve senaryolarda yaşanan deneyimleri barındırır.

Storyboarding

Storyboarding, kullanıcının hikayesini görsel bir şekilde, farklı karelerle sunar. Bu, ürün tasarımcılarının, kullanıcıların ürünlerle gerçek hayatta nasıl etkileşimde bulunduğunu en basit haliyle anlamalarına yardımcı olan bir diğer yöntemdir.

Kullanıcı Hikayeleri ve İş Hikayeleri

Bir kullanıcı hikayesi, bir kullanıcının bir ürün aracılığıyla başarmak istediği bir şeyin basit bir tanımını sunar. Bu yolla kullanıcıyı daha yakından tanıyabiliriz. İş hikayeleri ise özellikleri tanımlamak için kullanılır ve problemleri ortaya koymak için fayda sağlar.

Jobs to be Done Çerçevesi

JTBD, Kullanıcıların ilgili ürünü neden tercih edeceklerini “işe alma” mantığında açıklayan bir yöntemdir. Çözümler ve özellikler için acele etmemek ve ürünü derinlemesine keşfetmek için bu çerçeve, problemleri ve muhtemel sonuçları tahmin etme faydası sağlar.

Ürünün Yapısını Anlamak için Bilgi Mimarisi

Bilgi mimarisi (IA), bir web sitesi, uygulama veya diğer ürünlerin yapısını oluşturur; kullanıcıların nerede olduklarını varmak istedikleri noktaları haritalar. Bilgi mimarisi, navigasyon, hiyerarşiler ve kategorizasyonlardan oluşur. Kullanılabilir ürünler için bilgiyi en doğru şekilde düzenlemenin yanı sıra bu yöntem, değer önerisini ve beklenilen kullanıcı deneyimini doğru yansıtmak için çözümler oluşturmamıza da yardım eder.

Design Sprints

Tasarım fikirlerini doğrulamak için beş günümüz var! Tasarım sprintleri, ilgili tasarımı beş gün içinde oluşturup, test edip, prototipleme ile fikirlerin faydalı olup olmadığını görmemize yarar.

Tasarım

Prototipleme ve Handoff Süreci Tablosu
Aşama Açıklama Araç/Metod Önemli İpuçları
Prototipleme Fikirleri test etmek için çözüm oluşturulup, küçük bir başlama noktasıyla başlanır. Adobe XD, Figma, Sketch Hedef kitlenizi ve gereksinimlerinizi göz önünde bulundurarak en uygun prototip türünü seçin.
Gözden Geçirme Kullanıcılar ve paydaşlar prototipi test eder ve geri bildirim verir. Kullanıcı testleri, anketler, odak grupları Düşük çözünürlükte prototipler kullanarak hızlı geri bildirim alabilirsiniz.
İyileştirme Geri bildirime göre tasarımda iyileştirmeler yapılır. Iterasyonlar, Wireframe, Mockup Kapsamlı testler yaparak her iterasyonda yeni bir tasarım çözümü geliştirin.
Tasarım Spesifikasyonu Tasarımın detaylarını, ölçümleri ve işlevselliğini açıklayan doküman. Adobe XD, Figma, Sketch, Zeplin Gerçek içerik kullanarak tasarımın doğru anlaşılmasını sağlayın.
Tasarım Handoff Tasarımın geliştirme ekibine teslim edilmesi süreci. Zeplin, Figma, InVision Tasarımda her bir öğenin özelliklerini, boyutlarını ve etkileşimlerini doğru şekilde belirtin.

Test ve Validasyon

Kullanılabilirlik Testi

Bu ürün, ne kadar kolay kullanılıyor? Kullanılabilirlik testi kullanıcıların ürün ile etkileşimlerini ölçüp tartarken, hangi noktalarda sorun yaşandığını tespit edip ortadan kaldırmak için ipuçları aramasıyla tasarım sürecine eklemleniyor. Şunu biliyoruz ki, ürün ne kadar güçlü bir değer ve fayda önerisi sunsa da, bunu yerine getirmesi için kolay bir kullanım şart. Çünkü kullanıcılara vakit kaybettiren, kafa karışıklığı yaşatan ve nihayetinde kötü bir deneyim sunan ürünler, maalesef rakiplerinden geri kalacaktır.

Diary Study (Günlük Çalışması)

  • Amaç: Kullanıcıların ürünle etkileşimlerini uzun bir süre boyunca (birkaç gün, hafta veya daha uzun) incelemek.
  • Katılımcılardan Beklenenler:
    • Günlük tutmaları ve faaliyetleri hakkında belirli bilgiler kaydetmeleri.
    • Açık uçlu sorular:
      • Ürünü kullanırken neredeydiniz?
      • Hangi görevleri tamamlamayı umuyordunuz?
      • Sizi sinirlendiren bir şey oldu mu?
  • Araştırmanın Faydaları:
    • Kullanıcıların ana görevlerini anlamak.
    • Karmaşık görevleri tamamlarken kullandıkları iş akışlarını incelemek.
    • Katılımcının bağlamı ve çevresi hakkında zengin bilgi sağlamak.
  • Veri Toplama Yöntemi:
    • In-situ logging: Katılımcılar, yaptıkları önemli aktiviteleri tamamladıkça kaydeder.
  • İpuçları:
    • Kayıt için net ve detaylı talimatlar oluştur.
    • Katılımcılardan hangi bilgilerin kaydedileceği konusunda yeterince spesifik ol.
    • Katılımcılara günlüklerini doldurmaları hatırlatmasını yap.
    • Mümkünse günlüğe ekran görüntüleri eklenmesini sağla.

Lansman Sonrası İşler

Ürün tasarımı sürecinin canlı sonrası da devam ettiğini bir kez daha hatırlatalım. Lansman sonrasında kullanıcı geri bildirimleri ve analitik veriler, bizlere tasarım sürekli olarak iyileştirmek için ipuçları sağlar. O yüzden canlı sonrasını iyi değerlendirmek için şu 3 konuya odaklanalım:

  • Veri Analizi: Kullanıcı davranışlarını anlamak ve tasarımı geliştirmek için analitik araçlar kullanılır.
  • Kullanıcı Geri Bildirimleri: Düzenli kullanıcı geri bildirimleri, ürünü iyileştirmek için önemlidir.
  • A/B Testi: Tasarım değişikliklerinin etkinliğini test etmek için A/B testi yapılır.

Yapay Zeka Ürün Tasarımı Süreci Üzerine Konuşuyor

Ürün tasarımı süreci, her projeye özgü olarak şekillendirilmelidir; müşteri ihtiyaçları, süre ve bütçe gibi faktörler bu süreci etkiler. Tasarım, lineer bir süreçten ziyade döngüsel olup sürekli iyileştirme gerektirir. Dijital ürünler, sürekli geri bildirim alarak ve kullanıcı verileriyle evrilir. Ayrıca, iyi tasarım yapmanın yanı sıra, bu tasarımın ekip ve paydaşlarla etkin bir şekilde iletişim kurulması gerektiği unutulmamalıdır. Başarılı tasarımlar, doğru hedef kitleye, doğru özellikleri ve kullanıcı deneyimini sunarak yaratılır.

Gülcay Günay
Share
eğitimler

İlgili Eğitimlerimiz

Video Eğitim
Yeni Eğitim
20 Eylül - 8 Aralık 2023

Yazılım Geçmişi Olmayanlar için Yazılım Eğitimi

Donec convallis magna non sem vulputate, et finibus massa commodo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur.
Online Eğitim
Yeni Eğitim
20 Eylül - 8 Aralık 2023

Yazılım Geçmişi Olmayanlar için Yazılım Eğitimi

Donec convallis magna non sem vulputate, et finibus massa commodo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur.
Online Eğitim
Yeni Eğitim
20 Eylül - 8 Aralık 2023

Yazılım Geçmişi Olmayanlar için Yazılım Eğitimi

Donec convallis magna non sem vulputate, et finibus massa commodo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur.
Blog

Diğer Blog Yazılarımız

15 dakika
Yeni İçerik

2023 Web Tasarım Trendleri

Güncellenme Tarihi: 07/07/23
Donec convallis magna non sem vulputate, et finibus massa commodo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur.
Jenny Wilson
UX Designer
@Hepsiburada
15 dakika
Yeni İçerik

2023 Web Tasarım Trendleri

Güncellenme Tarihi: 07/07/23
Donec convallis magna non sem vulputate, et finibus massa commodo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur.
Jenny Wilson
UX Designer
@Hepsiburada
15 dakika
Yeni İçerik

2023 Web Tasarım Trendleri

Güncellenme Tarihi: 07/07/23
Donec convallis magna non sem vulputate, et finibus massa commodo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur.
Jenny Wilson
UX Designer
@Hepsiburada

Bilgi almak ister misiniz?

Eğitimler hakkında detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz

Teşekkürler ! Başvurunuz Bize Ulaştı.
Formu gönderirken bir şeyler ters gitti.