Kullanıcı, elindekinin "dahasını" ister. Daha hızlısını, daha verimlisini, daha kolayını… Ancak tasarımcı, halihazırdaki çözümün dahasını değil, dahayı sağlayan yeni bir yaklaşım arar. Tasarımcının amacı, adı konmamış problemleri tanımlayarak bu sorunlara inovatif çözümler üretmektir. İşte bu, tasarım probleminin nihai hedefidir: Mevcut durumu iyileştirmek değil, daha önce fark edilmeyen fırsatları ve ihtiyaçları ortaya koyarak inovasyon yaratmaktır. Bu içerikte tasarım problemi konusunu daha yakından keşfedecek, problem ifadeleri üzerinde çalışacak ve onları nasıl çerçeveleyebileceğimizi göreceğiz.
İçindekiler:
- Design Problem (Tasarım Problemi) Nedir?
- Design Problem Statement (Tasarım Problemi İfadesi) Nedir?
- Tasarım Problemlerini Çerçevelemek
- Tasarım Odaklı Düşünme ve Problem İfadesi Oluşturma
- Tasarım Problemi İfadesine Son Halini Vermek
- Yapay Zeka Tasarım Problemi Üzerine Konuşuyor!
Design Problem (Tasarım Problemi) Nedir?
Design problem, yani tasarım problemi, kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyen sorunlar ya da kullanıcı ihtiyaçlarının karşılanmaması durumudur. Yani kullanıcı, bir ürünle istediği sonuca ulaşamıyor, diğer ürünlerin sunduklarına kıyasla yeterli fayda elde edemiyor ya da kullanım sırasında zorluk yaşıyorsa, bir tasarım problemiyle karşı karşıyayız demektir. Ancak tasarım problemi yalnızca mevcut zorluklarla sınırlı değildir; aynı zamanda kullanıcının henüz ifade edemediği, fakat asıl ihtiyacını en iyi şekilde karşılayacak karşılanmamış ihtiyaçları da kapsar. Tasarımcılar, yaratıcı çözümlerle bu adı konmamış ihtiyaçları görünür kılar ve kullanıcının amaçlarını en iyi şekilde gerçekleştirecek çözümleri üretir.
Design Problem Statement (Tasarım Problemi İfadesi) Nedir?
Farkında olduğumuz, hissettiğimiz ve ortadan kaldırmaya çalıştığımız problemlerden bahsediyoruz. Ancak bu problem nerede, nasıl ve neden ortaya çıkıyor? Kim için olumsuz bir deneyim yaratıyor? Tüm bu soruları anlamak ve problemleri doğru şekilde tespit etmek, çözümün ilk büyük adımıdır. Problemleri tanımladıkça, çözüm için gerekli yol haritası da netleşecektir.
Peki, tasarım problemi ifadesi nasıl oluşturulur? Öncelikle işe problemi çerçeveleyerek başlamalıyız.
Tasarım Problemlerini Çerçevelemek
Tasarım problemlerini çerçeveleyerek, kullanıcıyı ve aşmak istediği hedefi daha iyi anlayabilir, böylece insan merkezli çözümler üretebiliriz. Bu noktada UX Araştırmaları'na yoğunlaşmamız gerektiği anlaşılmaktadır. İlk aşamada sorunu anladıktan sonra, çözüm önündeki engelleri tespit etmemiz gerekiyor. Ancak engelleri anlayıp ortadan kaldırmak, nihai ürünü gözler önüne sermekte yetersiz kalabilir. Yazılım, tasarım ve ürün ekipleri çözüm için farklı fikirlere sahip olabilir. Fikir birliğine varmak için tasarım problemi ifadesi daha da önem kazanır. Ayrıca zaman ve paradan tasarruf sağlamak, proje yürütmek de tasarım problemlerini çerçevelemekle mümkün olur. Bu noktada tasarım odaklı düşünme metotlarını uygulayarak yaratıcı çözümler ve ekip iş birliğinin temelleri atılabilir.
Tasarım Odaklı Düşünme ve Problem İfadesi Oluşturma
Tasarım problemlerini çerçevelemek için tasarım odaklı düşünmeyi benimsemek en ideal çözümdür. Bu bölümde tasarım odaklı düşünerek problemleri tanımlamak için yardımcı olacak bazı yöntemlerden bahsedeceğiz. Daha önceden 'How might we' gibi önemli yöntemlerden bahsetmiştik. Şimdi ise üç yeni yöntemden bahsedelim ve problem ifadelerini ortaya nasıl koyacağımızı anlayalım:
Tasarım Problemi İfadesine Son Halini Vermek
Tasarım problemlerini tespit etmek ve çözüm geliştirmek lineer bir süreç olarak ele alınmamalıdır. Problem ifadesini gözden geçirmek, çözüm önerilerini test etmek ve gerekirse kullanıcı görüşmelerine geri dönmek bu sürecin olağan bir parçasıdır. Burada amaç, doğru problem tespiti ve ideal çözüm için yüzeysel kalmak yerine derinlemesine inceleme yapmak ve kullanıcıyı görmek yerine kullanıcılarla empati kurmaktır. Bu sayede sadece semptomları geçici olarak çözen değil, kök sorunları ortadan kaldıran ürünler geliştirilebilir. Kısacası, tasarım problemlerini yeni bulgularla yeniden gözden geçirmek tasarımcıların bir ödevidir.
Yapay Zeka Tasarım Problemi Üzerine Konuşuyor!
Bu bölümde, üzerine konuştuğumuz konu hakkında bir de yapay zekaya danışıyor ve konu hakkında ne dediğine bakıyoruz.
Design problem, kullanıcıların açıkça ifade edemediği ihtiyaçlarından veya amaçlarından doğan, çözülmesi gereken bir durumdur. Sadece var olan bir sorunu düzeltmek değil, bazen kullanıcıların henüz fark etmediği ihtiyaçları da ortaya koymak gerekir. İyi çerçevelenmiş bir design problem, kullanıcıyı ve onun ulaşmak istediği amacı merkeze alır. İyi bir problem çerçevesi, çözüm önermekten kaçınır, çünkü erken çözümler problemi tam anlamadan süreci saptırabilir. “Neden?” sorusu, yüzeyin altındaki içgörüleri bulmak için güçlü bir araçtır. Ayrıca, bağlantılar ve kalıplar görmek için durup düşünmek gerekir; bu farkındalıklar ürünü rakiplerinden ayırabilir. Son olarak, çerçeve sade ve herkesin anlayabileceği şekilde olmalıdır ki ekip içinde ortak bir anlayış ve motivasyon oluşsun.
.png)
