Üretken yapay zeka modelleri ortaya çıktığı ve kimsenin takip edemeyeceği kadar hızlı bir ilerleme kaydettiği sürecin en başında, yaklaşık 3 yıl önce elimize geçen ​DALL-E 2 Prompt Book​ karşısında büyülenmiştik.

Yapay zeka ile görseller üretmenin devrimsel bir şey olduğunu anlamak çok zor değildi ama bu kadar hızlı gelişeceğini tahmin etmek de imkansızdı.

O dönemlerde FluTV’de İlker Canikligil, Bager Akbay ile bir içerikte “bu işin videoya gelmesine daha çok var ya.” minvalinde bir şeyler söylüyor. ​Tam şurada.​ 🙂 O programda da DALL-E 2 modelini inceliyorlardı. İlker hocanın suçu yok. İşi muhtemel gelecekleri ön görmek olan fütüristlerin bile yaşanan gelişmeler karşısında eli kolu bağlı.

Bugün gelen nokta herkesin malumu: Nano Banana. (Gemini 2.5 Flash Image - Bu isimle çıksa muhtemelen bu kadar yayılamazdı.)

Nano Banana ile fotoğraf düzenleme sürecinin tamamını basit bir direktife indirgemiş durumda. Bu, reklamcılık, moda, sosyal medya içerik üretimi, dijital pazarlama gibi sektörlerin tamamında tüm operasyonel iş gücünü çizginin dışına itiyor.

Hızlıca Neler Yaşandığına Göz Gezdirelim

🖼️ DALL-E: 2021 yılında Text-to-Image ilk kez popülerleşmeye başladı. Bu tarihten önce bu kavramın hayatımızda olmaması çok garip hissettiriyor.

🖼️ Stable Diffusion, DALL-E 2 ve Midjourney: 2022 yılında modeller yayılım gösterdi. Modeller düzenlenebilir eğitilebilir yapılarla yüzlerce yeni araç doğurdu. Bu sıralar bizler promptlar ile tutarlılık yakalamak için çok uğraşıyorduk.

🖼️ Video Modeller: 2023 yılında video modeller de yerini almaya başladı ancak ne kadar primitive olduğunu hatırlıyoruz. Runway Gen-1, Pika Labs bu dönemlerde. (Will Smith’in Abuk Subuk Spagetti yediği video. - Mart 2023)

🖼️ Adobe’nin Çırpınışları: Tasarım sektörünü elinde bulunduran Adobe 2023 Mayıs ayında Generative Fill gibi gelişmiş AI özelliklerini duyurdu. Adobe süreç içerisinde iyi entegrasyonlar yapsa da bu bir devrim öyle entegrasyonlarla işiniz hiç kolay değil. Mevcut şirketler için yıkıcı etkileri olabiliyor.

🖼️ Multi-modal Yaklaşımlar: 2024 yılında LLM’lerin kabiliyeti arttı üst üste işlenebilir süreçler ile video ve düzenleme araçları gelişti. Kombine edilmiş süreçler ile daha çok kontrol sahibi olduk. Stil referansları, karakter referansları hayatımıza girdi.

🖼️ Midjourney Discord’a Veda: 2024 Ağustos’ta API çıkarmama konusunda inat eden Midjourney Discord’a veda ederek nihayet kendi arayüzüne geçti.

🖼️ GPT Image 1: Mart 2025 Görsel içerisine text ve bağlamsal düzenleme kabiliyetleriyle büyüleyen OpenAI’ın görsel modeli çıktı. İnternette bir dönem her yer cam küre içerisindeki şehir silüetleri, kutu içerisine konulmuş insan figürleri ile doldu.

🖼️ Nano Banana: Ağustos 2025’te Google düzenleme konusunda en yetenekli ve hızlı modeli duyurdu.

Böyle genel hatlarıyla baktığımızda “bu geçen sene mi oldu ya” gibi hissettiren bir çok gelişme var. Kabul etmek gerekli, tasarımı operasyonel olarak yürütme süreci üretken yapay zeka çıktığında öldü. Bizler bu ölüm haberini yavaş yavaş dalga dalga alıyoruz.

Peki neden?

Sebep basit:

1-Operasyonel verimlilik

2-Tutarlı görsel dil ve yapılar

3-AI araçlarına outsource edilmiş yaratıcılık.*(buna geleceğiz)

Nano Banana API ile sisteminize entegre olup, yüzlerce ürününüzün bağlamsal olarak fikirleri geliştirilmiş görsellerini üretebiliyor. ​Linki inceleyin.​

‍

Dikkat Çeken Modeller ve Noktalar

GPT Image1 ve Nano Banana’yı özel kılan ne?

Bu genel tabloda en önemliler en sonda gerçekleşti aslında. Pikseller bağlamsal olarak dil ile ilişki kurmaya başladı. Artık bir görsel karşısındayken kurduğumuz cümleler görselle birlikte çok daha iyi yorumlanabiliyor. Nano Banana ve GPT’yi en iyi yapan bu bağlamsal yorumlama kabiliyeti.

‍

Nazlı Yarim: Midjourney

Bence aradan geçen 3 yıla rağmen arada bir çok yaklaşan çıksa da halen Midjourney estetiğine yaklaşan bir model çıkmış değil. Flux buna çok yaklaştı ancak rastgele bir promptla görsel olarak elde edebileceğiniz en üst düzey çıktıyı bence halen Midjourney veriyor. Kendisi bir API desteği sunmadığı için biraz nazlı.

Burada bir parantez de Midjourney’in topluluk bazlı ürün geliştirme sürecine açmak gerekiyor. Çünkü ders alınası bir ürün geliştirme süreçleri var. ​Burada bu konuyu detaylı bir şekilde ele aldığım bir yazı bulunuyor.​

Flux ve Flux Kontext

Nano Banana ve GPT Image 1 gelişmelerinin arasında görsel estetiği Midjourney’e en çok yaklaşan bu modeller hem düzenleme hem üretim noktasında hızlı sonuçlar veriyor. API ile her türlü ekosisteme bağlayabiliyorsunuz.

​​Fal.ai​​ için Saygı Duruşu

Araçlara hızlı bir şekilde modelleri bağlayabilmemize olanak tanıyan ülkemizin nadide girişimlerinden Fal.ai’ya saygı duruşu yapmazsak hata olur. Benim gibi teknik taraftan çok uzak birisi için bile çok kolay entegrasyonlar sunuyor. AI Boom’da rolleri büyük gerçekten.

‍

Yapay zeka ne kadar yaratıcı olabilir?

Bu soru sorulduğu zaman insanlara şunu demek istiyorum. “Sana ne kadar lazım?”

🙂 Gündelik hayatımızda yaptığımız işlerde ne kadar yaratıcı olabiliyoruz?

Ne kadar olmamıza müsaade ediliyor?

Çıktının wow etkisi uyandırması bir yaratıcılık göstergesi mi?

Bu soruları sorduğumuzda belki de hali hazırda yaptığımız işler için artık o kadar da yaratıcı olmamıza gerek yoktur. Böyle bir yeteneğimiz var ise bunu daha güzel taraflara kaydırabiliriz gibi geliyor. Yaratıcı işleri ortalama üstü çıktılar almak olarak nitelendirdiğimizde %100 verim almak mümkün.

Sektöre sitemimden bağımsız olarak Yapay Zeka’nın ortalama davrandığı ortada. Ancak modeller arka arkaya eklendiğinde oradaki insani dokunuşun hangi araçların modellerin, stillerin arka arkaya geleceğini belirlemek olduğunda resim değişiyor.

2024 yılı içerisinde bir kaç modeli birbirine ekleyerek hem fikri hem de görselleri yapay zeka ile oluşturarak yaptığımız bir Glossary çalışması var.

Bu çalışma tasarımcının rolünün artık görselleri değil, görselleri üreten sistemleri tasarlamak olduğuna bir örnek.

Detayları burada

Ortadan Tavsiyeler

Herkes bir şeyler yazıyor elbet. Aktif olarak işe yansıtmak için koca koca kurumlar neler oluyor şu anda diye etrafa bakıyorlar. Çok normal yaratıcı endüstrilerin tam ortasına atom bombası gibi bir şey düştü. Herkesin etrafa koşuşturmasını normalleştirmek gerekli.

‍

Saplantılardan Uzaklaşın

Kaçınmamız gereken en temel durum model ve araç saplantısı. GPT Image 1 halen çok iyi olsa da görsel düzenleme özellikleriyle Nano Banana’nın tahtı alması sadece 2 ay sürdü. O yüzden saplantılardan uzak durun. Yıllık abonelikler almayın. Aylık alın. Değiştirebilirsiniz.

‍

AI Akımları ve AI Estetiği

Geçtiğimiz Alive etkinliğinde hem işlerine hem de sanatçı iç görülerine çok saygı duyduğum Awesome Bros kurucusu Süleyman şöyle bir şey söylemişti.

“AI ile üretilen görseller güzeller ve görsel üretmek de çok kolay, bu çıktılarını değersiz hale getiriyor. Papatyalar gibi, papatyalar da güzeller ancak değersizler. Çünkü onlardan çok var.”

Bu çok etkileyici bir bağlantı ve doğru da. Peki nereye gidecek?

Bir kaç olasılık görünüyor.

1- Estetik çıtamızın ve yaratıcılık beklentimizin yükselmesi.

2- Yeni medyalar üretmek. Daha önce olmayan. Burada bir örneği var.

Sosyal medyada akım haline gelen görsellerin benzerlerini üretmek yerine bunları düşünmeye başlayabiliriz.

‍

Multi-Model Bir Platform Kullanmak

3D görünümlü, yumuşak hatları olan bir görsel üretmek istediğinizde GPT Image1, Flux iyi çalışırken daha realist bir portre üretmek istediğinizde Imagen’in daha iyi çalıştığını görebilirsiniz örneğin.

O yüzden bazı görsel modeller diğerine göre özelleşmiş görsel tiplerinde daha iyi sonuçlar verebiliyor. Bundan kurtulmanın temel bir yolu var. Bir çok modeli aynı anda bünyesinde barındıran bir platform kullanmak.

Bunun için ben ​Krea​ kullanıyorum. Hızlıca yeni modelleri platforma ekliyorlar. Bir görsel üretme çalışması başlatmadan önce modelleri görüp test edebiliyorum. Sonra ya otomasyona geçiyorum ya da özelleşmiş model için aylık plan satın alıyorum.

‍

LLM Desteği

Kullandığınız LLM’i sizin art director asistanınız gibi eğitin. Ondan görsel akımları araştırmasını, başlayacağınız bir proje için sanat tarihi akımlarını araştırmasını isteyin. Kullanacağınız modelin prompt yapısını anlatın. Sonra istediğiniz görseller için destek alarak promptlarınızı oluşturmasını isteyin.

Bu benim her yerde altını çizdiğim Yapay Zeka’yı yaratıcı bir partner olarak konumlandırmak ile ilgili bir konu. ​Şurada​ buna dair bir eğitimimiz var

‍

Sihirli Soru: “Bunda güzel olan ne?”

Çok ortadan bir tavsiye ile bana ait olan bölümü bitiriyorum. İyi bir AI modelle çok kötü bir çıktı üretmeniz imkansıza yakın. Midjourney’e gidip Emoji bile koysanız prompt yazmadan çok harika görseller çıkartabilirsiniz. Ancak olay bu değil. Kontrol sahibi olmak.

Ülkemizin estetik algısı sokaklardan caddelerden, tabelalardan, heykellerden malum zaten. Çok ileri gittiği de söylenemez. İyi ve kontrollü bir çıktı üretmenin ilk aşaması iyi bir görsel okuryazarlığa sahip olmaktır.

Bunun için de çok temel bir egzersiz var etkilendiğiniz bir görsel karşısında kendinize şu soruyu sormak “bunda güzel olan ne?”

Bu soru zihninizde temel bir kapıyı aralayacak. Düşüncelerinize görsel yorumlama kabiliyeti katacaksınız. Hemen değil yavaş yavaş.

Bu süreci hızlandırmak isterseniz görsel prensipleri içeren temel sanat eğitimi kovalayın.

‍