Scrum Master, yine tanımı ve betimi zor olsa da, ürünün dünyasında büyük bir oyuncu olduğuna dair şüphemiz yok. Agile manifesto sonrasında benimsenen Scrum Master işini hiç kuşkusuz ki usta seviyesinde yerine getirirken, pek çoğu kişi de kafa karışıklığıyla karşılıyor bu kişiyi. Bu kafa karışıklığının nedenine de bu içerikte değinirken, Scrum Master tanımını mümkün olan en açıklayıcı şekliyle yapacağız.
İçindekiler
- Scrum Master Kimdir?
- Scrum Master Ürün Yaşam Döngüsünde Neyi Başarmayı Amaçlar?
- Scrum Master’ın Bir Günü
- Scrum Master Görevler ve Tanımlar Spektrumu
- Yapay Zeka Yanıtlıyor: Scrum Master Kimdir?
Scrum Master Kimdir?
Çevik ürün yönetimi kurallarının takibini proje boyunca yapan ve ekibin de bu kurallara sadık kalmalarını sağlayan kişiye “Scrum Master” diyoruz. Elbette bu tanımın inşası için her proje, her ürün ve her ekip, kendine özgü bir yapılacaklar listesine sahip Scrum Master ile agile manifestoya adım uydurmaya çalışacaktır. Ancak esas olan, Scrum Master dediğimiz kişinin en temel görevleri;
- Yazılım ekibini hem asiste etmek, hem de yönetmek,
- Ekibin Agile kurallarına ve değerlerine uymasını öğütlemek ve uyduklarından emin olmak
- Geliştirme ekibinin ve ekip üyelerinin Agile kuralları çevresinde görevlerini tamamlamaları önündeki engelleri elimine etmek
şeklinde sıralanıyor. Scrum Master tanımını yaparken ve görevlerini açıklarken herkesin başvurduğu kaynağa ise erişebilir, siz de ders kitabı açıklamalarını gözden geçirebilirsiniz.
Scrum Master Ürün Yaşam Döngüsünde Neyi Başarmayı Amaçlar?
Scrum Master, ürün yaşam döngüsünde yer alan geliştirme projelerini, süreçlerini ve ekibini bir üst seviyeye taşımakla yükümlüdür. Yani bir Scrum Master, canlıya çıkan ürünün en en iyi halinde kullanıcı ile buluşması için, geliştirme aşamasını optimize etmeyi temel amaç edinir. Ancak altını çizmemiz gereken önemli bir konu var ki, o da Scrum Master’ın ürünle ya da çıktıyla değil, en iyi iş ortaya çıksın diye süreci optimize etme sorumluluğudur. İşte bu bahsettiğimiz optimizasyon için Scrum ilkelerini yalnızca kendine değil, yazılım kanadının ilke edinmesi için efor sarfediyor. Örneğin ekibin ya da ekip üyesinin karşılaştığı zorlukları hızlıca elimine etmek, gelişimi desteklemek ve doğru planlama yaparak “süreç” optimize edilir. Sonuç olarak her bir Agile Sprint'te daha iyi bir sonuç, her release ile daha iyi bir ürünün, gerileme ya da vasatlaşma olmaksızın ortaya koyulabilmesi için her ürüne bir Scrum Master lazım diyebiliriz.
Scrum Master’ın Bir Günü
Scrum Master’ın görevi ürün ile değil, bireysel gelişim, ekip işbirliği ve süreç yönetimi gibi daha soyut işlerle betimleniyor. Bu yüzden Scrum Master’ı tanımak biraz daha zor hale geliyor. Bu bölümde en basit ve temel haliyle bir Scrum Master’ın gününü örnekledik. Elbette her Scrum Master çok farklı iş tanımları, sorumluluk ve yapılacaklar listesine sahip, ancak yazılım ekibinde sürekli gelişimi sağlayan bu kişiye şimdilik en temel hatlarıyla bakalım.
Scrum Master Görevler ve Tanımlar Spektrumu
Bu aşamaya kadar halihazırda hepimizin erişime açık olan resmi sayılabilecek tanımları ve terimleri çok fazla gündeme getirmeden, Scrum Master kimdir sorusunu özümseme ve benimseme odaklı bazı incelemeler yaptık. Bu bölümde Scrum Master tanımını ve görevlerini biraz daha derinleştireceğiz. Scrum Master tanımı belli görevleri getirirken, aslında bu görevle yükümlü kişi farklı spektrumlarda çalışır. Biraz da bu spektrumu dikkate alarak Scrum Master tanımını somutlaştıralım.
Spektrumun Bir Ucu: Koç ve Gidişat Yöneticisi (Facilitator)
Bu uçta yer alan görevlerle birlikte Scrum Master'lar, öncelikle ekibin Scrum'ı anlamasına ve uygulamasına yardımcı olurlar. Koçluk görevine ağırlık veren bir Scrum Master, her bir takım oyuncusunun potansiyelini göstermesine ve birlikte daha iyi çıktılar sunmasını destekler. Ayrıca ekip üyelerinin karşılaştığı sorunlar varsa bunların çözümünü sunmak yerine çözüm için yol göstermek de önemli bir görev tanımı. Bu uçta çalışan Scrum Master’ların yoğunlukla pratik ettikleri arasında;
- Koçluk: Ekip üyelerine kişisel ve profesyonel gelişimleri için el vermek,
- Fasilite Edici ya da Gidişat Kolaylaştırıcı: Toplantıları mümkün olan en etkin şekilde yönetmek ve ekip üyelerinin katılıma yönlendirmek
- Empati: Ekip üyelerinin duygularını, düşüncelerini anlamak ve onlarla etkili iletişim kurmak.
Spektrumun Diğer Ucu: Proje Yöneticisi
Bu uçta yer alan Scrum Master'lar, daha çok geleneksel proje yöneticilerine benzer bir rol üstlenirler. Yani bu uçlarda çalışan bir Scrum Master, masadaki projenin zamanında ve bütçe içinde tamamlanması sorumluluğunu alır. Bu şekilde çalışan Scrum Master'lar için önemli olan beceriler arasında;
- Proje Yönetimi: Projeleri planlamak, takip etmek ve riskleri yönetmek.
- Teknik Bilgi: Ürünün teknik detaylarına mümkün mertebe hakim olmak.
- Karar Verme: Karar verme süreçlerini yönetmek.
Scrum Master İş Tanımı Spektrumunda Diğer Önemli Sorumluluklar ve Yanıtladığı Sorular
- Bireysel Koç: Takım oyuncularının kişisel gelişimi yeterince destekliyor muyum?
- Çatışma Çözümcüsü: Sağlıklı bir ekip ortamından ödün vermeden bu konu üzerindeki çatışmayı nasıl çözerim?
- Veri Analisti: Ekibin ortaya koyduğu performansın başarısını ölçmek için hangi metriklere ihtiyacım var? Bu verilerin işaret ettiği en doğru karar ne?
- Değişim Ajanı: Ekip dinamiklerinde değişen şeyler neler? Bu değişimleri nasıl yönetmeli, ritmi bozmadan ekibe nasıl benimsetmeli?
- Mentor: Deneyimlerimi, deneyim eksikliği olan Scrum Master’lara nasıl aktarabilirim?
- Çevresel Etkileşim Uzmanı: Geliştirme ekibi ve organizasyonun geri kalanı ile iletişimi ve işbirliğini nasıl daha güçlü hale getirebilirim?
- Otomasyon Uzmanı: Ekip içindeki tekrarlayan görevleri nasıl otomatikleştirebilirim? Hangi araçları, nasıl kullanmalıyım?
- Ürün Odaklı Scrum Master: Bu ürünü daha başarılı kılmak için neler yapabilirim? Product Owner’a nasıl destek olabilirim?
- Proses Odaklı Scrum Master: Sürecin verimini daha da arttırmak için elimden neler gelebilir? Bu iyileştirmeleri nasıl daha uzun soluklu hale getirebilirim?
- Ekip Geliştirme Uzmanı: Ekip içindeki dayanışma ve birlikte çalışma kültürünü nasıl, ne etkinliklerle gerçekleştirebilirim?
Scrum Master Bu Spektrumda Neye Göre Konumlanıyor?
Peki bir Scrum Master’ın daha ağırlıklı olarak benimsediği roller ve yerleştiği spektrum neye göre belirlenir? Örneğin, bir Scrum Master’ın daha ağırlıklı olarak koçluk yapmasında, ekibin görece genç olması etkili olur. Ya da büyük bir geliştirme ekibi ile çalışan Scrum Master, gününün çoğunu organizasyonu, koordinasyonu ve iletişimi sağlamak üzerine çalışırken geçirebilir. Kısacası;
- Ekibin olgunluk seviyesi
- Şirket kültürü
- Ürünün doğası
- Ekibin büyüklüğü
- Ekibin yer aldığı endüstri
- Proje karmaşıklığı
Scrum Master’ın görev tanımında etkili olabilir.
Yapay Zeka Yanıtlıyor: Scrum Master Kimdir?
Agile çerçeveler içinde bir Scrum Master etkili ekip işleyişi ve proje başarı için önemlidir. Scrum Master'ın bir kolaylaştırıcı ve koç olarak temel sorumluluklarını, Scrum uygulamalarının takip edilmesini ve ekip üyelerinin etkili bir şekilde iletişim kurmasını sağlar. Ayrıca, ekip performansını artırmak, en iyi uygulamaları tanıtmak ve çeşitli paydaşlarla sorunsuz işbirliğini kolaylaştırmak için özel bir Scrum Master'ın varlığının faydalarının altı şu şekilde çizilebilir:
Ana Noktalar:
- Scrum, karmaşık sorunlar için uyarlanabilir çözümler üretmek amacıyla tasarlanmış, iletişimi ve değişime duyarlılığı vurgulayan bir Agile çerçevesidir.
- Scrum ekibi, bir Ürün Sahibi, bir Scrum Master ve bir geliştirme ekibinden oluşur, burada Scrum Master, Scrum çerçevesi içinde bir koç ve koruyucu olarak görev yapar.
- Birçok organizasyon, Scrum uygulamalarının etkinliğini azaltarak, Scrum Master rolünü yanlışlıkla bir geliştirici veya QA mühendisine atar.
- Scrum Master, ekiplerin bağımlılıkları yönetmesine ve hesap verebilirliği sağlamasına yardımcı olmak için yüksek seviyeli bir bakış açısı koruyarak arka planda çalışır.
- Scrum Master'ın temel sorumlulukları arasında toplantıları kolaylaştırmak, Agile uygulamalarını hayata geçirmek ve Ürün Sahibi'ne ürün backlog'unu yönetmede yardımcı olmak yer alır.
- Scrum Master'lar, ekip hızı, sprint başarı oranı ve paydaş memnuniyeti gibi metrikler aracılığıyla başarıyı ölçmede önemli bir rol oynar.
- Özel bir Scrum Master'ın varlığı, işbirliğini teşvik etmek ve ekip moralini korumak için hayati önem taşımakta olup, nihayetinde performansı ve ürün kalitesini artırmaktadır.
