Kendini UX dünyasına atıp, büyük küçük demeden üretmek ve tüketmenin faydalarına dair şüphelerimiz yok. Ancak saha kenarından izlemek yerine oyuna dahil olmak için artık daha ciddi hamleler yapmanın sırası geldi. Bu hamle ise, bir portfolyo hazırlamak. Bu portfolyo deneyime ya da iş başvuru gerekliliklerine göre farklı şekillere dönüşebilir. İşte bu noktada biz de bir portfolyoda olmazsa olmaz elementleri ele alıyor; nerede, ne zaman, hangi rötuşları yapmanız gerektiğini konuşuyoruz. Umarız bu içerik UX kariyeri yelkenine rüzgar olur diyerek başlayalım.

‍

Bir UX Portfolyosunun Demirbaşları

İlk Malzememiz: Kime Sunuyorsun?

Portfolyo hazırlarken odaklanmanız gereken ilk konu, bu içeriği kim için sunduğunuz konusunda kendinizden emin olmak. Portfolyoyu eğitim sırasında tamamlıyorsanız, sunacağınız kişi mentörünüz ya da eğitmeniniz; kısacası bir UX profesyoneli. Birkaç adım sonrasında ise iş başvurusunu değerlendirecek kişi içeriğin alıcısı olacak. Burada tarifimiz biraz farklılaşıyor. Bazen başvurduğunuz iş için sizi değerlendirmeye alacak olan kişi de halihazırda bir UX profesyoneli olabilir.

Özellikle UX takımına ya da bir ajansa dahil olacaksanız, bahsettiğimiz işverenin UX konusunda deneyimli olduğunu varsayabiliriz. Ancak freelance ya da in-house fark etmez, bazı işlerinizde gerekli görüşmeleri yürüteceğiniz kişilerin UX konusunda bir deneyimi olmayabilir. Peki bu konuda ne yapmalı? Meraka lüzum yok; başarılı bir portfolyo her iki profil için de yeterince anlaşılır ve ikna edici olabilir.

Peki bu ne demek?

Öncelikle portfolyonun incelenmesi için ayrılan zamana dikkat etmek lazım. Teslim ettiğin portfolyoyu hazırlamak için belki de geceni gündüzüne kattın; ancak incelenmesi saniyeler alacak. Bu saniyeleri en verimli kullanmak için bu tüyolara odaklanabilirsin:

• Portfolyoyu yazıya boğmak yapılacak en büyük hatalardan. Bırak tasarımın konuşsun!
• Eğer bir ayrıntı üzerine konuşacak çok fazla şeyin varsa, daha uzun uzadıya tartıştığın içeriğe yönlendirmeler yapabilirsin.
• İlk izlenim önemlidir, özgün olduğu kadar hatalardan arınmış bir ilk sayfa yarat.
• Tutarlılığa yatırım yap. Hızlı hızlı geçilen sayfaların aynı tasarım dilini konuşması daha bütüncül bir deneyim yaratacaktır.
• İçeriğin yorucu olmamasına dikkat et. Tüm bir pastayı yemek mi daha tercih edilir, yoksa bir dilimi mi? Bu portfolyoda amaç damakta güzel bir tat yaratan pastadan küçük bir parçayı denemek.

İkinci Malzememiz: Kimi Sunuyorsun (User Persona)

Kullanıcıyı tanımadan deneyim yaratma eforu pek akıllı bir hamle olmaz. Portfolyo hazırlarken, doğru bir persona çalışması da yapmalısın. Elbette senin tanıdığın kullanıcı, portfolyoyu sunduğun kişi ile henüz tanışmamış olabilir. Ancak unutma ki senin işin her ikisini de tanımak kadar, birbiri ile tanıştırmak. Burada karşımıza çıkan en önemli zorluk ise, doğru olduğu kadar ilgi çekici olan bu persona çalışmasını portfolyoya nasıl dahil edeceğimiz.

• Burada yine lafı fazla uzatmamaya dikkat ederek en önemli noktaları vererek işe başlayabilirsiniz. Demografik bilgilerin yanı sıra, acı noktalarını (pain points) en iyi ve anlaşılır şekilde vermelisiniz.
• Her bir kullanıcı personası için bir fotoğraf eklemeden geçmeyin.
• User personalarını portföye dahil ederken de yine aynı tasarım dilini kullanmalısın. Akışta devamlılık kadar projenin bütünlüğünü de bu şekilde vurgulamadan geçmek yanlış olur.
• Sadece bilgi dolu kartları sunmak yeterli değil. Proje detaylarıyla birlikte bir hikaye anlatımı benimse ve persona çalışmasına da bu şekilde yer ver. Örneğin bir havayolu şirketine odaklanıyorsan, persona çalışmalarını uçuş bileti formatında verebilirsin.

Niye Sunuyorsun?

Bir UX tasarımcısı olarak ana amacın ne? Neden projelerle, arayüzlerle uğraşıyoruz? Bir soruya yanıt, bir probleme çözüm bulmak için. Elbette seni ve yeteneklerini temsil edecek portfolyo da, bu sorun çözme kapasitesini yansıtmalı. Bu nedenle, ortaya koyduğun ve günü gelince sunduğun portfolyoda da acı noktalarını yeterince iyi şekilde tanımlamalısın. Bir önceki aşamada persona oluştururken bu acı noktalarından bahsettik! İyi yoldayız. Ancak tasarımın geneline yayılmış bir acı noktası tanımı doğru çözümden önerisi de içerikte yer almalı. Bu noktada tasarım nasıl şekillenecek:

• Doğru tasarlanmış navigasyon ve doğru planlanmış bilgi mimarisi ile sorunların ve çözümlerin tanımını yapabilirsin.
• Tasarımda psikoloji ilkelerinden faydalan. Yazı boyutu, hizası, tasarımda yer elementlerin taşıdığı duygular çözüm önerisi mesajını güçlendirecektir.
• Kullanılabilirlik ilkesine sıkı sıkı tutun. En kolay kullanım için neler yapabilirsin? Fikir üret, uygula, test et ve işe yeniden başla!

Ne Sunuyorsun?

Bu portfolyo elbette farklı becerilerini karşı tarafa yansıttığın bir dosya. Burada tamamen baştan sona bitmiş bir tasarım ya da ürün olması beklenemez elbette. Ancak az önce de hikaye anlatımı elementine değindiğimizi de hatırlatarak, portfolyoda giriş-gelişme-sonuç aşamaları yeterince iyi tanımlanmalı. Yine havayolu şirketi projesinden devam edersek, uçuş kalkışı ve inişi gibi bazı temaları da kullanarak hikaye anlatımını güçlü kılabilirsin.

Kim Sunuyor?

Portfolyo hazırlama işinden bahsederken işverenle tanıştık, hayali kullanıcının sorunlarını çözdük. Ama bu portfolyonun öznesinin “sen” olduğunu unutma ve inceleyenin de bunu fark etmesini sağla. Özellikle de portfolyolar kişinin tasarım dilini ve yaratıcılığını yansıtması gereken alanlardan biri olduğu için senin sen olabilme fırsatını da sunuyor. Bu fırsatı kullan ve kendi yaratıcılığınla birlikte kendi hikayene de portfolyoda yer verebilirsin. Elbette portfolyo hazırlarken tek doğru olmasa da, yokluğunun anında fark edileceği elementler var. “Sen” de bu önemli elementlerdesin. Bu yüzden temkinli gitmek için basmakalıp tasarımlardan, dilden ve tarzdan kaçınmak doğru bir portfolyo hamlesi olmayacaktır.

Yapay Zeka UX Portföyü Hazırlama Konusunu Özetliyor

Etkili bir UX tasarım portföyü oluşturmak, sadece nihai arayüz tasarımlarını değil, aynı zamanda tüm tasarım sürecini, problem çözme, iş birliği, iterasyon ve gerçek dünya üzerindeki etkileri de sergilemeyi içerir. Tasarımın arkasındaki hikayeye odaklanmak, detaylı vaka çalışmaları seçmek, tasarım yolculuğunu sunmak ve web tabanlı, PDF veya fiziksel format gibi uygun bir format seçmek önemlidir. Gizlilik anlaşmaları ve zaman kısıtlamaları gibi zorlukları ele almak gerekir ve birkaç etkileyici projeye odaklanmak daha faydalı olabilir. Portföyü sürekli olarak geri bildirim ve iterasyon yoluyla iyileştirmek, UX iş piyasasında başarı için kritik öneme sahiptir.

‍